Несие алу кезінде нені білу керек?

Фото көрнекілік үшін интернеттен алынды
2025 жылдың 4 ақпанында ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі несие шарттарын түсініп, күтпеген шығындардан қалай құтылуға болатынын түсіндірді, деп жазады democracy.kz ақпараттық порталы Zakon.kz сілтеме жасап.
Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі қазақстандықтарға үндеуінде несие алу мұқият талдауды қажет ететін маңызды қаржылық шешім екенін атап өтті.
«Егер сіз шарттарды алдын ала түсінбесеңіз, қосымша шығындарға тап болуыңыз мүмкін. Келісімшартты мұқият зерделеп, несиенің негізгі аспектілерін ескеру қажет», – делінген сейсенбі күні тараған хабарламада.
Тиімді пайыздық мөлшерлеме
Көпшілік несие рәсімдеу кезінде номиналды пайыздық мөлшерлемеге назар аударады, бірақ тиімді мөлшерлемені есепке алмайды. Тиімді мөлшерлеме тек пайызды ғана емес, сонымен қатар комиссиялар, сақтандыру жарналары және басқа да міндетті төлемдерді қамтиды. Бұл көрсеткіш несиенің нақты құнын көрсетеді. Банктер тиімді мөлшерлемені көрсетуге міндетті, сондықтан оны нақтылаңыз.
Қосымша комиссиялар мен төлемдер
Банктер шот ашу, несиеге қызмет көрсету немесе мерзімінен бұрын өтеу үшін комиссия алуы мүмкін. Бұл төлемдер жалпы несие сомасын көбейтеді. Несие рәсімдемес бұрын барлық ықтимал комиссиялардың тізімін сұрап, оларды есепке алыңыз.
Сақтандыру
Кейбір банктер өмірді, денсаулықты немесе мүлікті сақтандыруды міндетті түрде талап етеді. Бұл несие құнын арттырады. Қандай сақтандыру түрлері қажет екенін анықтап, өзіңізге ыңғайлы компанияны таңдауға болатынын тексеріңіз.
Төлем кестесі
Келісімшартта төлем кестесі көрсетілуі керек. Онда төлем сомалары мен мерзімдері нақты жазылады. Бұл сізге бюджетіңізді жоспарлап, мерзімін өткізіп алмауға көмектеседі.
Айыппұлдар мен өсімпұлдар
Шартта айыппұлдар мен өсімпұлдарды есептеу ережелері көрсетіледі. Көбінесе олар төлемнің кешігуіне байланысты қолданылады, бірақ кейбір банктер мерзімінен бұрын өтелген сома үшін де айыппұл белгілейді. Осы шарттарды мұқият оқып шығыңыз.
Келісімшартты талдау
Егер келісімшарттың қандай да бір тұсы түсініксіз болса, оған қол қоймаңыз.Құжаттың көшірмесін алып, оны үйде мұқият зерттеңіз немесе мамандардан кеңес алыңыз. Банк сізге несие туралы толық ақпарат беруге міндетті.
Қаржылық тәртіп
Несиені уақытылы төлеу үшін қаржыңызды дұрыс басқару маңызды. Бюджетіңізді есептеп, жаңа қарыздардан аулақ болуға тырысыңыз.
«Алайда келісімнің егжей-тегжейіне мән бермеу күтпеген шығындарға әкелуі мүмкін. Шарттарды зерттеп, банк қызметкерлеріне сұрақтар қойып, қаржыңызды мұқият жоспарлаңыз», – деп қорытындылады ведомство.