Конституциялық соттың мәселесі Парламентте қаралды

Парламент Сенатында конституциялық бақылау жүйесін жетілдіру мәселесі бойынша дөңгелек үстел өтті. Бұл шараға Сенат депутаттары, Конституциялық және Жоғарғы Соттың судьялары, Бас прокуратураның өкілдері мен басқа да мемлекеттік органдардың қызметкерлері қатысты. Отырыстың басты тақырыбы – конституциялық заңдылықты сақтау және Ата Заңның үстемдігін қамтамасыз ету үшін жаңа тетіктер мен шешімдер қабылдау болды.

Конституциялық бақылау – еліміздің Ата Заңының орындалуын қадағалайтын маңызды құрал. Оның басты мақсаты – заңның азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын қорғауға және Конституцияның талаптарын орындауға ықпал ету. Сенат Төрағасы Мәулен Әшімбаев өз сөзінде конституциялық бақылаудың құқықтық мемлекет құрудағы маңызды рөліне тоқталып, Конституциялық Соттың құрылғаны еліміздің құқықтық жүйесін жаңғырту жолындағы үлкен қадам екенін атап өтті.

Мәулен Әшімбаев, сондай-ақ, Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың құқық қорғау институттарын нығайтуға қатысты тапсырмаларын және 2022 жылғы конституциялық реформаның нәтижелерін тілге тиек етті. Конституциялық реформа аясында елімізде жаңа Конституциялық Сот құрылып, оған 8 мыңнан астам өтініш түсіп, 50-ден астам нормативтік қаулы қабылданған. Бұл қадамдар халықтың конституциялық құқықтарын қорғауды жақсартуға бағытталған.

Отырыс барысында конституциялық бақылаудың тиімді тетіктерін қалыптастыру қажеттілігі айтылды. Мәулен Әшімбаев Конституциялық Соттың шешімдерін заңнамалық тұрғыда реттеу үшін арнайы заң жобасын әзірлеп жатқанын мәлімдеді. Сондай-ақ, ол Сенаттың алдағы заң шығару қызметінде осы ұсыныстардың ескерілетінін айтты.

Сенат Төрағасы конституциялық бақылаудың тиімділігін арттыру үшін Парламент, мемлекеттік органдар және ғылыми-сараптамалық қоғамдастықтың бірлесіп жұмыс істеуі қажеттігін атап өтті. Бұл жұмыстың басты мақсаты – Конституцияның дұрыс әрі тиімді іске асырылуын қамтамасыз ету.

Конституциялық Соттың Төрағасы Эльвира Әзімова да сөз сөйлеп, конституциялық шағым институтының қазақстандықтар үшін қосымша құқық қорғау механизмі болып табылатынын және бұл мүмкіндікті азаматтар белсенді пайдаланып отырғанын айтты. Сонымен бірге, Конституциялық Соттың шешімдерін орындау тетіктерінің реттелмеуі құқықтық белгісіздік туғызып отырғанын атап өтті. Осы мәселеге қатысты халықаралық тәжірибеге сүйеніп, шешімдерді орындау бойынша нақты және теңгерімді шаралар қабылдау қажеттігі айтылды.

Дөңгелек үстелдің нәтижесінде, конституциялық бақылау жүйесін жетілдіру бойынша бірқатар ұсыныстар мен бастамалар көтерілді. Парламент, Конституциялық Сот және басқа да мемлекеттік органдар өзара ынтымақтастық орнатып, заңнаманы жетілдіруге және Конституцияның талаптарын тиімді іске асыруға бағытталған жұмыстарды жалғастыруда.

Бұл қадамдар елдің құқықтық жүйесін нығайтып, азаматтардың негізгі құқықтары мен бостандықтарын қорғауды арттырады деп күтілуде.