Жер сілкінісінен қорғану: кеңестер және маңызды шаралар

Жер сілкінісі – табиғи апаттардың ішінде алдын ала болжауға қиын, бірақ ауыр зардаптар әкелетін апаттардың бірі. Мақалада  жер сілкінісіне дайын болу және өзіңізді қорғау үшін пайдалы кеңестер мен ережелер берілген.

1. Жер сілкінісіне дайындық

Алдын ала дайындық – жер сілкінісі кезінде қауіпсіздікті қамтамасыз етудің негізгі шарттарының бірі. Ол үшін келесі шараларды қабылдау қажет:

• Құтқару жоспарын дайындау: Үйіңіздегі немесе ғимараттағы қауіпсіз орындарды анықтаңыз. Қажет болған жағдайда, жақындарыңызбен жиналатын кездесу орнын келісіп алыңыз.
• Қауіпсіз орындар анықтау: Сыртқа шығу мүмкін болмаса, үй ішіндегі мықты орындарды анықтаңыз, мысалы, қабырғаларға жақын немесе стол астында.
• Заттарды бекіту: Ауыр жиһаздарды, шкафтарды қабырғаға мықтап бекітіңіз. Төбеден ілінген люстраларды, айна немесе басқа заттарды қауіпсіз орнатуға тырысыңыз.
• Құжаттар мен қажетті заттарды дайындау: Ең маңызды құжаттарды (паспорт, ақша, медициналық құжаттар) бір жерге жинап, оңай қолжетімді жерге орналастырыңыз.

2. Жер сілкінісі кезінде қауіпсіздік шаралары

Егер жер сілкінісі кезінде ғимарат ішінде болсаңыз:

• Тыныштық сақтау: Сабырлы болыңыз және паникаға берілмеңіз.
• Төменге отыру: Қатты, мықты заттардың астына, мысалы, стол немесе төсек астына жасырынуға тырысыңыз.
• Қабырғаға жақындау: Қабырғаға жақын тұрып, басыңызды қолыңызбен жауып отыру қауіпсіз.
• Терезеден, айналардан аулақ болу: Терезе, айна немесе шыны заттар жер сілкінісі кезінде сынады және қауіпті болуы мүмкін.
• Лифт қолданбау: Сілкініс кезінде лифт қолдануға болмайды, өйткені ол қалып қоюы мүмкін. Тек баспалдақтарды пайдаланған жөн.

Егер сіз көшеде болсаңыз:

• Ғимараттардан алыс болу: Ғимараттар, ағаштар, бағаналар құлап кетуі мүмкін, сондықтан ашық, қауіпсіз орынға барыңыз.
• Электр сымдарынан сақтану: Сілкініс кезінде электр сымдары үзіліп, қауіпті болуы мүмкін. Сымдардан аулақ болыңыз.

3. Жер сілкінісінен кейінгі әрекеттер

Жер сілкінісі аяқталған соң да, кейбір қауіптер сақталады, сондықтан мына әрекеттерді орындаған жөн:

• Шұғыл сыртқа шығу: Егер ғимаратқа қауіп төніп тұрса, тез арада сыртқа шығыңыз.
• Қосымша сілкіністерге дайын болу: Кейінгі сілкіністер жиі орын алуы мүмкін, сондықтан сақ болып, дайын болыңыз.
• Газ және электрді тексеру: Газ, электр немесе су құбырлары зақымдалған жағдайда, оларды өшіріңіз және мамандардың келуін күтіңіз.
• Құтқару қызметіне хабарласу: Егер сізде немесе жанұяңызда жарақат алғандар болса, жедел жәрдемге хабарласыңыз.

Жер сілкінісі кезінде қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін алдын ала дайындық маңызды рөл атқарады. Әрбір адам жер сілкінісі кезіндегі әрекет ережелерін білуі және жаттығулар арқылы өз қауіпсіздігін қамтамасыз етуге дайын болуы керек. Бұл қарапайым, бірақ маңызды шаралар сіздің және жақындарыңыздың өмірін сақтап қалуға көмектесуі мүмкін.